Akcja Katolicka

W Polsce przedwojennej stowarzyszenie zawiązało się w roku 1930. Była to organizacja centralistyczna, opierająca się na jednolitym dla całego kraju statucie. W ciągu niespełna 10 lat swej działalności stała się silnym ruchem skupiającym zarówno elity inteligencji katolickiej, jak i licznych przedstawicieli środowisk rzemieślniczych i chłopskich. Tuż przed wybuchem II wojny Akcja Katolicka liczyła około 750 tys. członków, a samo stowarzyszenie zajęło znaczące miejsce w życiu społecznym ówczesnej Polski. W budowaniu struktur przyjęto model włoski stowarzyszenia oparty na czterech stanach: mężczyźni, kobiety, młodzież męska, młodzież żeńska. Stowarzyszenie wydawało własne czasopismo pod nazwą ,,Ruch Katolicki”. Patronem Akcji Katolickiej w Polsce został wówczas wybrany św. Wojciech, jako święto patronalne wyznaczono uroczystość Chrystusa Króla.

Kościół katolicki w Polsce po II wojnie światowej stanął przed nieuniknioną konfrontacją z państwem komunistycznym. Ciesząc się w społeczeństwie dużym autorytetem, ze względu na pełnioną w nim misję duszpasterską, musiał zmierzyć się z wrogim światopoglądowi katolickiemu systemem, który dążył za wszelką cenę do dominacji we wszystkich sferach życia społecznego. Celem polityki wyznaniowej państwa totalitarnego względem Kościoła było zminimalizowanie jego roli w społeczeństwie i wykorzystywanie uczuć religijnych ludzi wierzących do celów politycznych. Ostrze tych działań zostało skierowane między innymi w stronę organizacji. Działalność stowarzyszeń katolickich sparaliżował dekret o zmianie niektórych przepisów prawa o stowarzyszeniach, który wszedł w życie 5 sierpnia 1949 r., i który w konsekwencji doprowadził do ich rozwiązania.

W roku 1993, Ojciec Święty Jan Paweł II, podczas wizyty biskupów polskich ”ad limina”, zwracając uwagę na nowy etap w historii Polski i Kościoła po upadku systemu komunistycznego, wyraził wolę reaktywowania w kraju struktur Akcji Katolickiej. ”Niezastąpionym środkiem formacji apostolskiej świeckich są organizacje, stowarzyszenia i ruchy katolickie. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Akcja Katolicka, która kiedyś w Polsce żyła i przyniosła tyle wspaniałych owoców. Trzeba więc, aby na nowo odżyła. Bez niej bowiem infrastruktura zrzeszeń katolickich w Polsce byłaby niepełna” – powiedział Ojciec Święty.

Akcja Katolicka jest narzędziem nowej ewangelizacji, szkołą miłości, jedności, siły i pokory. Uczymy się podobnie myśleć i wspólnie działać, pamiętając słowa Chrystusa: ,,Gdzie dwóch lub trzech gromadzi się w imię Moje, tam Ja jestem pośród nich”.

Pierwsze struktury nowego stowarzyszenia zaczęły powstawać w rok po historycznym spotkaniu polskich biskupów z Janem Pawłem II. Od 1996 roku w całej Polsce, z różną intensywnością zaczęły powstawać diecezjalne instytuty i parafialne oddziały Akcji Katolickiej. Jako pierwsza w Polsce została powołana dekretem JE Bpa dr. Adama Dyczkowskiego z dnia 27 XI 1994 r. Akcja Katolicka Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej. Ukoronowaniem podjętych działań były wybory statutowych władz krajowych stowarzyszenia przeprowadzone w Częstochowie podczas spotkania delegatów instytutów diecezjalnych w dniach 20-21 listopada 1998 roku, w wigilię święta Chrystusa Króla Wszechświata. Delegaci wybrali dziewięcioosobowy zarząd oraz trzech kandydatów na prezesa stowarzyszenia. Po tygodniu prymas Polski, kardynał Józef Glemp, desygnował do tej funkcji panią Halinę Szydełko z diecezji rzeszowskiej.

W ten sposób, zgodnie z życzeniem ks. bpa Piotra Jareckiego, Krajowego Asystenta Kościelnego Akcji Katolickiej, pod którego duszpasterską opieką stowarzyszenie kształtowało swoją osobowość od czasu reaktywowania, ,,świeccy przejęli ciężar obowiązków związanych z organizowaniem i działalnością stowarzyszenia”.